พระพุทธรูปนั่งขัดสมาธิบนฐานบัว ลงทองอร่ามด้วยลวดลายวิจิตร
ศิลปะไทยในช่วงศตวรรษที่ 10 เป็นยุคทองของความรุ่งเรืองทางวัฒนธรรมและศาสนา ส่งผลให้เกิดงานศิลปะที่มีคุณค่าและเป็นเอกลักษณ์มากมาย หนึ่งในช่างฝีมือผู้ยิ่งใหญ่ในยุคนั้นก็คือ วัตถุ สหะ, ชื่อที่อาจจะไม่คุ้นหูสำหรับใครหลายคน แต่ผลงานของท่านนั้นได้จารึกอยู่ในประวัติศาสตร์ศิลปะไทยอย่างไม่ลบเลือน
“พระพุทธรูปนั่งขัดสมาธิบนฐานบัว ลงทองอร่ามด้วยลวดลายวิจิตร” เป็นหนึ่งในผลงานชิ้นเอกของ วัตถุ สหะ ซึ่งปัจจุบันประดิษฐานอยู่ ณ หอศิลป์แห่งชาติ กรุงเทพมหานคร
พระพุทธรูปองค์นี้ทรงท่าขัดสมาธิบนฐานบัวที่โค้งมนอย่างงดงาม ด้านบนฐานบัวถูกแกะสลักเป็นลวดลายวิจิตรด้วยเทคนิค “ลงทอง” ซึ่งทำให้ลวดลายดูหรูหราและมีมิติ
รายละเอียด | |
---|---|
ขนาด | สูง 80 เซนติเมตร |
วัสดุ | หินทราย |
เทคนิค | แกะสลัก ลงทอง |
ท่าทางและอากัปกริยาของพระพุทธรูป
ท่านทรงมีใบหน้าที่สงบนิ่ง ผ่องใสด้วยรอยยิ้มนิด ๆ ซึ่งบ่งบอกถึงความเมตตาและความสุขุม
ดวงตาที่ปิดลงนั้นสื่อถึงภาวะของการหลุดพ้นจากกิเลส และจิตใจที่เป็นหนึ่งเดียวกับจักรวาล
พระหัตถ์ทั้งสองวางบนตักอย่างสง่างาม ซึ่งเป็นท่าทางแสดงถึงความนิ่งสงบและความสมดุล
รายละเอียดทางศิลปะที่โดดเด่น
- ลวดลายประดับฐานบัว:
ฐานบัวของพระพุทธรูปถูกแกะสลักด้วยลวดลายอันวิจิตร เช่น กลีบบัว หางนกยูง และเทพบุตรเทวี ลวดลายเหล่านี้ถูก “ลงทอง” เพื่อเพิ่มความหรูหราและความงดงาม
- เส้นสายของร่างกาย:
ช่าง วัตถุ สหะ มีฝีมือในการแกะสลักเส้นสายของร่างกายพระพุทธรูปอย่างละเอียดอ่อน รอยพับของจีวร ท่านทรงมีรอยพับของจีวรที่ถูกแกะสลักอย่างประณีต
- การใช้สี:
แม้ว่าพระพุทธรูปองค์นี้จะมีสีทองเป็นหลัก แต่ช่าง วัตถุ สหะ ยังได้ใช้สีอื่นๆ เช่น สีแดงและสีเขียว เพื่อเน้นรายละเอียดของลวดลายและทำให้พระพุทธรูปดูมีชีวิตชีวา
ความหมายและสัญลักษณ์
พระพุทธรูปนั่งขัดสมาธิบนฐานบัว ลงทองอร่ามด้วยลวดลายวิจิตร นอกจากจะเป็นงานศิลปะที่สวยงามแล้ว ยังเป็นสัญลักษณ์ของ:
- ความสงบสุข: ท่านทรงเป็นตัวแทนของภาวะที่หลุดพ้นจากทุกข์และกิเลส
- ความเมตตา: รอยยิ้มนิด ๆ บนใบหน้าพระพุทธรูปแสดงถึงความรัก และความเมตตาต่อมนุษย์
- ความสมบูรณ์แบบ: ลวดลายวิจิตรและการแกะสลักที่ประณีตแสดงถึงความสมบูรณ์แบบของศิลปะในยุคสมัยนั้น
อิทธิพลต่อศิลปะไทยสมัยหลัง
งานศิลปะของ วัตถุ สหะ โดยเฉพาะ “พระพุทธรูปนั่งขัดสมาธิบนฐานบัว ลงทองอร่ามด้วยลวดลายวิจิตร” ได้เป็นแรงบันดาลใจให้กับช่างศิลป์ในยุคต่อมา นำไปสู่การพัฒนา และการสร้างสรรค์ผลงานศิลปะที่งดงามยิ่งขึ้น
พระพุทธรูปองค์นี้ยังคงเป็นหนึ่งในสมบัติของชาติไทย และเป็นตัวอย่างอันเลอค่าของความสามารถของช่างศิลป์ไทยในอดีต
ไม่เพียงแต่เป็นงานศิลปะที่สวยงามเท่านั้น แต่ “พระพุทธรูปนั่งขัดสมาธิบนฐานบัว ลงทองอร่ามด้วยลวดลายวิจิตร” ยังเป็นสัญลักษณ์ของความศรัทธา และความเชื่อของชาวไทยที่มีต่อพระพุทธศาสนา
การได้ชมและศึกษาผลงานชิ้นนี้ย่อมทำให้เราเกิดความภาคภูมิใจในอารยธรรมและศักยภาพของคนไทย